International Numismatic Center - Szerokie grosze XIV w.

 Serwis numizmatyczny inc.opx.pl

 

  

  :: MENU GŁÓWNE

  :: Numizmatyka

  :: Waluty

  :: Inne

  :: Inne strony

e-pieniądze

  :: Forum

www.nbp.pl - Oficjalna strona Narodowego Banku Polskiego



Szerokie grosze XIV w.

Pod koniec okresu denarowego (XIII w.) Europa zaczęła odczuwać powszechnie brak grubej monety, drobne denarki i brakteaty o cišgle zmiejszanej wadze i próbie nie wystarczały już do prowadzenia coraz bardziej rozwijajšcego się handlu. Najwcześniej z grubymi pieniędzmi (nummi grossi - średnicy ok 30 mm) wystšpiła Wenecja 1204 r. Jednak najwieksze znaczenie dla europy środkowej miało wprowadzenie tzw. groszy praskich przez Wacława II ca. 1300 r (króla Czech i Polski). Piękna gotycka moneta bita z prawie czystego srebra szybko znalazła sobie naśladowników (grosze miœnieńske lub bite przez Kazimierza Wielkiego grosze krakowskie - grossi cracoviensess).



Przełom w mennictwie środkowoeuropejskim dokonał się wraz w prowadzeniem reform nenniczych w czechach. Grosze praskie bite masowo za Wacława II w Kutnej Horze od lipca 1300 r rozpoczęły długą historię bicia tego rodzaju przez władców Czech do roku 1547. Na naszych ziemiach nazywane groszami czeskimi były w XIV i XV przelicznikiem wszystkich ważnych operacji handlowych. Wyjątkową pozycję w Europie grosze praskie zawdzięczały kopalniom srebra w Kutnej Horze, dobrej organizacji menniczej i świetnych mincerzom sprowadzonych z florencji których z czasem zastąpili czesi. Reformę jaką przeprowadził Wacław II dotknęła również wagi grzywny. Stara grzywna ok 210 g, nowa Wacławowa to 253,14 g. Z jednej grzywny srebra mennica w Kutnej Horze biła 65-67 groszy. Grosze liczono na grzywny srebra: ciężką /praską/ przeliczano na 64 grosze lub 4 wiardunki (wiardunek = 16 groszy) lub 32 skojce (skojec = 2 gr) oraz grzywnę lekką /królewską/ przeliczano na 56 groszy.



Kazimierz Wielki od 1338 roku bił w Krakowie szerokie grosze krakowskie na wzór praskich... W celu wyrugowania czeskiego pieniądza z granic Korony. Zadanie to okazało się niewykonalne - nie posiadając własnych kopalń srebra. Grosze krakowskie wybijane były ze srebra kupowanego na Węgrzech lub przebijać je z groszy praskich. Pomimo niższej próby (XIV) srebra i tak okazało się to nieopłacalne i po jakimś czasie całkowicie wycofano się z ich produkcji. A po 10 latach całkowicie wycofano z obiegu przebijając je na półgroszki i kwartniki.



Grosze miśnieńskie jako naśladownictwo groszy praskich pojawiły się pod rządami margrabiego Fryderyka II (1324-1349). Bito je prawie z czystego srebra. W drugiej połowie XIV i na początku XV w. margrabia Baltazar bił w mennicach Hildburghausen i w Eisfeld dwa rodzaje groszy z wyobrażeniem lwa i drugi z szyszakiem. Jego następcy kontynuowali bicie groszy w podobnym stylu.




Po Wacławie II tron czeski objął Jan I (1310-1346) i przez długie lata wybijał szerokie grosze praskie podobne do poprzednika lecz już ze srebra próby XIV 1/2. Z jednej grzywny srebra wybijano tyle samo groszy praskich co za Wacława i o takiej samej wadze (ok. 3,71 g) lecz waga czystego kruszcu to tylko ok 3,438 (Wacław II 3,484). Każdy następny władca Czech to obniżenie próby srebra w tej przepięknej monecie z długą historię.

Autor: M. J.




<< 1 z 1 >>

Powered by html


  :: Euro

W styczniu 2002 roku euro zasątpiło waluty narodowe dwunastu państw Unii Europejskiej (bez Danii i Szwecji).

(więcej)

  :: Ciekawostki

Przelicznik i cennik w latach 1832-1863

1 złoty = 30 groszy
= 15 kopiejek

1 rubel = 100 kopiejek

1 rubel = 6,66 złotego

1 rubel = 1,07 talara pruskiego

1 rubel = 1,62 guldena austriackiego
("złotego ryńskiego")

1 rubel = 3,99 franka francuskiego

Ceny

chleb 1 funt (0,5 kg)
-3 kopiejki

słonina 1 funt
-15 kopiejek

surdut - 3 ruble

spodnie - 1,8 rubla

  :: Nowości

Czyszczenie monet Nordic Gold
Nordic Gold (Golden Nordic) jest stopem używanym do produkcji m.in. współczesnych okolicznościowych monet 2 złotowych...

(więcej)

  :: Czym jest grading?

 

Copyright © 2007 www.inc.opx.pl Wszelkie prawa zastrzeżone